Dünya enerji piyasasında önemli bir dönüm noktası yaşanıyor. 2024 yılında devreye giren yeni kömür kapasitesi, son 20 yılın en düşük seviyesine gerileyerek dikkatleri üzerine çekti. Özellikle Çin ve Hindistan dışındaki ülkelerde geliştirilmekte olan kömür kapasitesindeki azalma eğilimi, onuncu yılına girdi. Bu durum, küresel enerji politikalarında ve çevre bilincindeki değişimlerin bir yansıması olarak değerlendiriliyor.

Kömür Tüketiminde Azalma Nedenleri

Kömür tüketimindeki bu belirgin azalmanın ardında çeşitli faktörler yatıyor. Bunlardan en önemlileri:

• Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Yönelim: Güneş, rüzgar ve hidroelektrik gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının maliyetlerinin düşmesi ve erişilebilirliğinin artması, kömüre olan ihtiyacı azaltıyor.
• Çevre Bilincinin Artması: Kömürün çevreye verdiği zararlar konusunda artan farkındalık, hükümetleri ve şirketleri daha temiz enerji kaynaklarına yönelmeye teşvik ediyor.
• Uluslararası Anlaşmalar: Paris İklim Anlaşması gibi uluslararası anlaşmalar, ülkeleri karbon emisyonlarını azaltmaya ve kömür kullanımını sınırlamaya zorluyor.

Bu faktörler, kömürün enerji üretimindeki payının azalmasına ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yükselişine zemin hazırlıyor.

Çin ve Hindistan'ın Rolü

Dünya genelindeki kömür tüketimi azalırken, Çin ve Hindistan bu trendin dışında kalıyor. Bu iki ülke, hala enerji ihtiyaçlarının önemli bir kısmını kömürle karşılıyor. Ancak, bu durumun sürdürülebilirliği tartışmalı. Her iki ülke de yenilenebilir enerji yatırımlarını artırsa da, kömürden tamamen vazgeçmeleri zaman alacak gibi görünüyor.

Çin'in enerji politikaları, küresel kömür piyasasını doğrudan etkiliyor. Ülkenin kömür üretimini ve tüketimini azaltma yönündeki adımları, dünya genelinde kömür fiyatlarını ve ticaretini önemli ölçüde etkileyebilir. Benzer şekilde, Hindistan'ın enerji talebi ve politikaları da kömür piyasasının geleceği açısından kritik öneme sahip.

Gelecekte Kömürün Akıbeti Ne Olacak?

Kömürün geleceği, küresel enerji politikaları, teknolojik gelişmeler ve çevre bilinci gibi birçok faktöre bağlı. Uzmanlar, kömürün enerji üretimindeki payının önümüzdeki yıllarda daha da azalacağını öngörüyor. Ancak, kömürün tamamen ortadan kalkması pek olası değil. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde, enerjiye erişim ve ekonomik kalkınma ihtiyaçları, kömürün bir süre daha kullanılmaya devam etmesine neden olabilir.

Önemli bir not: Kömür santrallerinin kapatılması ve kömür madenlerinin terk edilmesi, işsizlik ve ekonomik sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, kömürden çıkış stratejilerinin, adil bir geçişi sağlayacak şekilde planlanması gerekiyor. Bu geçiş, kömür sektöründe çalışanların yeniden eğitilmesi ve yeni iş imkanları yaratılması gibi önlemleri içermelidir.

Dünyadaki yeni kömür kapasitesinin son 20 yılın en düşük seviyesinde olması, enerji sektöründe yaşanan dönüşümün önemli bir göstergesi. Yenilenebilir enerji kaynaklarının yükselişi, çevre bilincinin artması ve uluslararası anlaşmalar, kömürün geleceğini şekillendiren temel faktörler. Ancak, Çin ve Hindistan gibi büyük ekonomilerin enerji politikaları, kömür piyasasının geleceği açısından belirleyici olmaya devam edecek. Kömürden çıkışın adil ve sürdürülebilir bir şekilde yönetilmesi, küresel iklim hedeflerine ulaşmak için kritik öneme sahip.