İstanbul'da Otobüs Krizi! Halk Otobüsleri Neden Sefer Yapmıyor?
Gündem

İstanbul'da Otobüs Krizi! Halk Otobüsleri Neden Sefer Yapmıyor?


22 May 20255 dk okuma3 görüntülenmeSon güncelleme: 22 May 2025

İstanbul'da yaşayan milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiren bir gelişme yaşandı. Özel halk otobüsleri, bugün itibarıyla seferlerini durdurdu. Bu kararın arkasında yatan nedenler ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) açıklamaları ise merak konusu oldu. Otobüs sahipleri, artan maliyetler ve ödenmeyen alacaklar nedeniyle bu adımı atmak zorunda kaldıklarını belirtirken, İBB ise tüm işletme masraflarının karşılandığını savunuyor. Peki, bu durumun İstanbul ulaşımına etkisi ne olacak? İşte detaylar...

Özel Halk Otobüsleri Neden Sefer Yapmıyor?

Özel halk otobüsü sahipleri, yaklaşık 6 milyar TL'yi bulan alacaklarının ödenmediği gerekçesiyle iş bırakma kararı aldı. Yaptıkları açıklamada, akaryakıt, personel maaşları, bakım-onarım giderleri gibi zorunlu giderlerin karşılanamaz hale geldiğini vurguladılar. Otobüs sahipleri, İBB yetkililerinin krizi önleyici hiçbir adım atmadığını ve iyi niyetli girişimlerinin yanıtsız bırakıldığını ifade ettiler. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

Gelinen noktada, akaryakıt temininden personel maaşlarına, bakım-onarım giderlerinden günlük işletme maliyetlerine kadar hiçbir zorunlu gider karşılanamaz hale gelmiştir... Bu durum, Özel Halk Otobüsü işletmecileri için artık fiili imkansızlık oluşturmakta, toplu taşıma hizmetinin devamını teknik ve mali olarak imkansız kılmaktadır. Bu nedenle, 22 Mayıs Perşembe günü, İstanbul genelinde faaliyet gösteren Özel Halk Otobüsleri, mecburen ve tamamen ekonomik tıkanma nedeniyle çalışamayacaktır. Bu bir tercih değil, içinde bulunduğumuz koşulların dayattığı zorunlu bir sonuçtur.

İBB'den Yanıt Gecikmedi: "Masrafları Biz Karşılıyoruz"

Özel halk otobüslerinin eylemi sonrası İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından yapılan açıklamada, durumun farklı olduğu belirtildi. İBB, İstanbul'da İETT'nin kendi filosuna ait 3.766 araç ve özel halk otobüslerine ait 3.020 araç olmak üzere toplam 6.786 araç ile günde 64 bin sefer yapıldığını ve yaklaşık 5 milyon yolculuk gerçekleştirildiğini açıkladı. İBB, 2020 yılı Aralık ayında devreye alınan "Özel Taşımacılık İşletim Sistemi" (ÖTİS) ile özel halk otobüslerinin tüm işletme maliyetlerinin karşılandığını, teknolojik altyapılarının yenilendiğini ve araç yenilemeleri için destek ödemeleri yapıldığını vurguladı. Açıklamada şu maddelere yer verildi:

  • Özel Halk Otobüslerinin tüm işletme maliyetleri İBB tarafından karşılanmaya başlanmıştır.
  • Tüm Özel Halk Otobüsleri’nin teknolojik altyapısı İBB ve İETT tarafından yenilenmiştir.
  • Yolcu başına değil, sefer ve kilometre başına garanti gelir modeli uygulanmaya başlanmıştır.
  • Araç yenilemeleri için de destek ödemeleri yapılmaya başlanmıştır.

İBB, 2020 Aralık – 2025 Nisan döneminde özel halk otobüslerinden elde edilen yolculuk gelirinin 15,8 milyar TL olduğunu, ancak bu sürede yapılan toplam ödeme tutarının 35,3 milyar TL'ye ulaştığını belirtti. Bu durum, İBB'nin özel halk otobüslerine 19,5 milyar TL tutarında ilave destek sağladığı anlamına geliyor. Sadece 2024 yılında araç yenilemeleri için 1 milyar 300 milyon TL destek ödemesi yapıldığı da vurgulandı. İBB, tüm paydaşları ile uyum ve iş birliği içinde çalıştıklarını ve özel halk otobüslerinin hak ediş ödemelerinin düzenli olarak yapıldığını ifade etti.

Ulaşımda Çözüm Arayışları Devam Ediyor

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 1 Haziran 2025 tarihinden itibaren ödemelerin tekrar planlandığını ve mevcut sistemin değiştirilmesi dahil tüm alternatif tedbirlerin oluşturulması konusunda çalışmaların sürdüğünü bildirdi. Bu durum, İstanbul'da toplu taşıma hizmetlerinin geleceği açısından önemli bir dönüm noktası olabilir. Vatandaşlar, yaşanan bu krizin bir an önce çözülmesini ve ulaşım hizmetlerinin aksamadan devam etmesini umut ediyor. İBB ve özel halk otobüsü temsilcilerinin en kısa sürede bir araya gelerek, ortak bir çözüm bulması bekleniyor. Aksi takdirde, İstanbul'da toplu taşıma alanında daha büyük sorunlar yaşanabilir.