ABD İç Güvenlik Bakanlığı'nın aldığı son karar, Myanmarlı göçmenler için endişe verici bir dönemin başlangıcı olabilir. Bakanlık, Myanmar'daki güvenlik durumunun "geri dönüşe elverişli" hale geldiğini savunarak, Myanmarlıların yararlandığı geçici koruma statüsünü (TPS) 26 Ocak 2026'da sonlandıracağını duyurdu. Bu karar, binlerce Myanmarlı göçmenin geleceği hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Kararın Ardındaki Gerekçeler

Bakan Kristi Noem, kararın gerekçesi olarak Myanmar'da olağanüstü halin kaldırılmasını, seçim hazırlıklarının başlatılmasını ve bazı silahlı gruplarla ateşkes ilan edilmesini gösterdi. Noem, bu gelişmeleri "istikrara yönelik ilerleme" olarak değerlendirerek, TPS'nin artık gerekli olmadığı sonucuna vardı. Ancak, Myanmar'daki durumun gerçekten istikrarlı olup olmadığı tartışma konusu.

TPS'nin Sağladığı Haklar ve Etkileri

Geçici koruma statüsü, ülkedeki göçmenlerin sınır dışı edilmesini engelliyor ve çalışma izni almalarına olanak tanıyordu. Bu statünün kaldırılmasıyla birlikte, Myanmarlı TPS sahiplerinin mevcut hakları, geçiş süreci boyunca belirlenen takvime göre sona erecek. Bu durum, birçok Myanmarlının ekonomik ve sosyal haklarından mahrum kalmasına yol açabilir.

• Sınır dışı edilme riskinin artması
• Çalışma izni kaybı
• Sosyal yardımlardan mahrum kalma
• Eğitim ve sağlık hizmetlerine erişimde zorluklar

Myanmar'daki Çatışma Ortamı ve Gelecek Belirsizliği

Myanmar ordusu, 1 Şubat 2021'deki askeri darbeyle yönetime el koymuş, ardından başlayan çatışmalar binlerce kişinin ölümüne ve milyonlarca kişinin yerinden edilmesine yol açmıştı. 2024'te kuzeyde çatışmalar sürerken, hükümet ile bazı silahlı gruplar Çin arabuluculuğunda ateşkes anlaşmaları imzaladığını duyurmuştu. Ancak, bu ateşkeslerin ne kadar sürdürülebilir olduğu ve ülkedeki genel güvenlik durumunu ne kadar iyileştirdiği belirsizliğini koruyor.

Myanmar'daki iç karışıklıklar ve insan hakları ihlalleri devam ederken, ABD'nin bu kararı alması uluslararası kamuoyunda da eleştirilere neden olabilir. Birçok insan hakları örgütü, ABD'nin bu kararını gözden geçirmesi ve Myanmarlı göçmenlerin korunması için daha fazla çaba göstermesi gerektiğini savunuyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü temsilcisi, kararın "vicdansız ve kabul edilemez" olduğunu belirterek, "ABD, Myanmar'daki durumun hala çok kırılgan olduğunu ve göçmenlerin geri gönderilmesi halinde ciddi risklerle karşı karşıya kalacağını görmezden geliyor" dedi.

Sonuç olarak, ABD'nin Myanmarlı göçmenlere yönelik geçici koruma statüsünü sonlandırma kararı, binlerce insanın hayatını derinden etkileyecek ve uluslararası ilişkilerde yeni tartışmalara yol açabilecek bir adım olarak değerlendirilebilir. Bu kararın, Myanmar'daki çatışma ortamının ve insan hakları ihlallerinin devam ettiği bir dönemde alınması, uluslararası toplumun vicdanında derin yaralar açabilir.