İnsan Hakları Derneği (İHD), Merkezi Hapishaneler Komisyonu'nun hazırladığı Hasta Mahpuslar Raporu'nu yayımladı. Raporda, Türkiye cezaevlerindeki hasta mahpusların durumuna dikkat çekilerek, acil çözüm çağrısında bulunuldu. Rapora göre, cezaevlerinde en az bin 412 hasta mahpus bulunuyor ve bunların 335'inin durumu oldukça ağır. Bu durum, cezaevi koşullarının iyileştirilmesi ve hasta mahpusların sağlık haklarının korunması gerekliliğini bir kez daha gözler önüne seriyor.

Cezaevlerindeki Hasta Mahpusların Durumu

Raporda yer alan bilgilere göre, Türkiye'deki açık ve kapalı cezaevlerinde 7 Nisan 2025 itibarıyla 403 bin 60 tutuklu ve hükümlü bulunuyor. Bu kişilerden bin 412'si hasta mahpus olarak tespit edilmiş durumda. Hasta mahpusların 161'i kadın, bin 251'i ise erkek. Durumu ağır olan 335 mahpusun 230'u tek başına yaşamını sürdüremiyor ve 105'inin de desteğe ihtiyacı var. Ayrıca, 188 mahpusun hastalıkları nedeniyle sürekli olarak kontrol edilmesi gerekiyor.

Raporda, hasta mahpusların yaşadığı sorunlara da değiniliyor. Hastane sevklerinin yetersiz koşullarda yapılması, kelepçeli muayene dayatması, revire erişimde yaşanan sorunlar ve hijyen koşullarının yetersizliği gibi faktörler, hasta mahpusların sağlık durumunu olumsuz etkiliyor. İHD, bu sorunların çözümü için yetkililere çağrıda bulunarak, hasta mahpusların sağlık haklarının korunması gerektiğini vurguluyor.

• Yaşamını tek başına sürdüremeyen 230 mahpus
• Desteğe ihtiyacı olan 105 mahpus
• Sürekli kontrol edilmesi gereken 188 mahpus
• Ameliyat olması gereken 38 mahpus
• Tedavi edilmesi gereken 21 mahpus
• Tanı konulması gereken 34 mahpus
• Hastalığı takip edilmesi gereken 247 mahpus
• Ortopedik engeli olan 8 mahpus
• Görme engeli olan 23 mahpus
• İşitme engeli olan 2 hasta mahpus

İHD'nin Önerileri

İHD, raporun sonunda bir dizi öneride bulunarak, hasta mahpusların durumunun iyileştirilmesi için yapılması gerekenleri sıraladı. Bu öneriler arasında, hasta mahpusların acil ve kalıcı tedavilerinin yapılması, hapishane koşullarında tedavisi mümkün olmayanların infazlarının durdurulması, ağır hasta mahpusların tam teşekküllü hastane raporuna istinaden serbest bırakılması ve tedavilerinin ailelerinin yanında sürdürülmesi gibi maddeler yer alıyor. Ayrıca, cezaevi idarelerinin hasta tutuklu ve hükümlülere diyete uygun yemek sağlaması, hastaların revire çıkarılmaları ve hastaneye sevklerinin hızlandırılması da öneriler arasında bulunuyor.

İHD'nin raporu, Türkiye cezaevlerindeki hasta mahpusların yaşadığı zorlukları ve sağlık haklarının ihlalini bir kez daha gündeme getirdi. Raporda yer alan tespitler ve öneriler, hasta mahpusların durumunun iyileştirilmesi için atılması gereken adımları açıkça ortaya koyuyor. Yetkililerin bu raporu dikkate alarak, hasta mahpusların sağlık haklarının korunması ve cezaevi koşullarının iyileştirilmesi için gerekli adımları atması büyük önem taşıyor.

İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonu tarafından hazırlanan bu rapor, cezaevlerindeki hasta mahpusların yaşadığı insanlık dışı koşulları gözler önüne seriyor. Hasta mahpusların temel haklarının ihlal edildiği ve acil çözümlerin üretilmesi gerektiği vurgulanıyor. Bu rapor, Türkiye'deki insan hakları savunucularının ve kamuoyunun dikkatini bu önemli konuya çekmeyi amaçlıyor.