Yeni Zelanda Parlamentosu'nda yaşanan olay, ülkenin gündemine bomba gibi düştü. Göçmenlik yasasını protesto etmek için geleneksel Maori dansı Haka'yı yapan milletvekillerine rekor cezalar verildi. Peki, bu cezaların ardında yatan sebepler neler? Haka gösterisi gerçekten bir tehdit miydi, yoksa kültürel bir ifade mi? İşte tüm detaylar...

Haka Protestosu ve Cezalar

Te Pāti Māori milletvekilleri, 2023'te kabul edilen Yeni Göçmenlik Yasa Tasarısı'nı protesto etmek amacıyla parlamentoda Haka gösterisi düzenledi. Bu gösteri, parlamentoda gergin anların yaşanmasına neden oldu. Gösterinin ardından yapılan oylamada, milletvekillerinden Hana-Rāwhiti Maipi-Clarke'a 7 gün, partinin liderleri Debbie Ngarewa-Packer ve Rawiri Waititi'ye ise 21 gün görevden uzaklaştırma cezası verildi. Bu cezalar, Yeni Zelanda Parlamentosu tarihinde bir milletvekiline verilen en ağır uzaklaştırma cezaları olarak kayıtlara geçti. Bu durum, Maori kültürünün ve siyasi aktivizmin Yeni Zelanda'daki yerini bir kez daha tartışmaya açtı.

Protestonun Nedenleri

Peki, Maori milletvekilleri neden bu kadar sert bir tepki gösterdi? Yeni Göçmenlik Yasa Tasarısı, Yeni Zelanda vatandaşlığı olan kişilerin bile geçmişte işledikleri suçlar gerekçesiyle sınır dışı edilmesini kolaylaştırıyor. Özellikle Avustralya'dan sınır dışı edilenler için daha sıkı denetimler öngörüyor. Maori milletvekilleri ise bu düzenlemenin, Maori topluluklarını orantısız bir şekilde hedef aldığını ve sömürgeci geçmişin devamı olduğunu savunuyor. Bu nedenle, Haka gösterisiyle seslerini duyurmak istediler. Haka gösterisi sırasında Genel Kurul'da tasarıyı savunan vekillerin üzerine yürümeleri cezaların artmasına neden oldu.

Haka: Tehdit mi, Kültürel İfade mi?

Haka, Maori kültüründe önemli bir yere sahip olan geleneksel bir savaş dansıdır. Vücutla ritmik ses çıkarma, sert bakışlar, dil çıkarma ve tehditkâr jestlerle yapılır. Tarihsel olarak hasmı sindirme amacı taşısa da, günümüzde toplumsal dayanışma, yas, kutlama ve saygı ifadesi olarak da kullanılır. Parlamentoda yapılan Haka gösterisinin bazı milletvekilleri ve medya tarafından "korkutucu", "saygısız" veya "şiddet çağrıştırıcı" olarak nitelendirilmesi, Maori kültürünün bağlamından koparılarak “tehditkâr” olarak çerçevelenmesiyle ilişkili. Bu durum, sömürgeci algı kalıplarının hala devam ettiğini gösteriyor.

• Haka, Maori kültürünün önemli bir parçasıdır.
• Gösteri, göçmenlik yasasına karşı bir protestoydu.
• Cezalar, parlamentoda tartışmalara yol açtı.

Maori milletvekillerinden Maipi-Clarke, "Bu Meclise sessizlerin sesi olmak için geldim. Buradaki gerçek sorun bu mu? Buradaki gerçek korkutma bu mu? Sesimiz bu ev için çok mu yüksek?" şeklinde konuştu. Bu sözler, Maori halkının yaşadığı eşitsizlikleri ve dışlanmayı bir kez daha gözler önüne serdi.

Yeni Zelanda Parlamentosu'nda yaşanan bu olay, Maori halkının hak arayışının ve kültürel kimliğinin önemini bir kez daha vurguladı. Cezaların ağırlığı ve Haka gösterisine yönelik farklı yorumlar, ülkedeki kültürel ve siyasi gerilimleri su yüzüne çıkardı. Bu durum, Yeni Zelanda'nın geleceği için önemli bir dönüm noktası olabilir.